Όποιος έχει πείρα στις αγορές, ξέρει πολύ καλά πως όταν και η τελευταία «αρκούδα» αρχίζει να γίνεται «ταύρος», είναι η ώρα να πάρει σιγά σιγά και διακριτικά τις αποστάσεις του από το παιχνίδι.
Έχω από το 1999, αν και ήμουν αρκετά μικρός, την παρακάτω ανάμνηση: ο κολλητός του θείου μου, στην τρέλα της εποχής, αποφάσισε να ασχοληθεί με το χρηματιστήριο. Κάθε φορά λοιπόν που ερχόταν στο σπίτι μας με τον θείο μου, έφερνε τη συζήτηση στο γνωστό θέμα. Επέμενε πως η «Σοφοκλέους» δεν είχε πολλά ψωμιά και ότι θα έφτανε μέχρι τις 3.500 μονάδες το πολύ, και μετά το χάος…
Η οπτική που έχει ο κάθε άνθρωπος για τη ζωή τον κατατάσσει αυτόματα στους αισιόδοξους ή στους απαισιόδοξους. Ο τύπος για τον οποίο γράφω, λοιπόν, ήταν η κλασική περίπτωση ανθρώπου που έβλεπε πάντα το ποτήρι μισοάδειο. Έκανε συνέχεια μαύρες σκέψεις.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά πως είχε βάλει στο μάτι μια επενδυτική εταιρεία που ονομαζόταν ΕΠΑΝΑ ΑΕΕΧ (Επενδύσεις Αναπτύξεως). Η μετοχή, μέσα στη φρενίτιδα της εποχής, ξεκίνησε ένα απίστευτο ράλι. Στις πολλές εκπομπές που είχε η τηλεόραση εκείνη την περίοδο για το χρηματιστήριο, εντόπιζα το σύμβολο της μετοχής από περιέργεια και το κοιτούσα. Κάθε μέρα ανέβαινε κατά διψήφια ποσοστά και μου έκανε τεράστια εντύπωση. Έμοιαζε με ηλεκτρονικό παιχνίδι. Έτσι εντυπώθηκε στην παιδική μου μνήμη και το θυμάμαι μέχρι και σήμερα πεντακάθαρα.
Ο κυριούλης μας, λοιπόν, φοβόταν συνεχώς να πάρει θέση στη μετοχή και υποστήριζε πως θα έπεφτε από μέρα σε μέρα.
Ένα βράδυ, εκεί που καθόμασταν, σκάει μύτη με το χαμόγελο ως τα αυτιά και μας ανακοινώνει, λίγο-πολύ, τα εξής:
«Ε, δεν πάει άλλο, αποκλείεται πλέον να πέσει! Από 1.000 δραχμές έχει φτάσει 40.000! Σήμερα καταπολέμησα τον φόβο μου και την απαισιοδοξία μου και αγόρασα 2.000 μετοχές στις 39.000 δραχμές! Δεν φαντάζεστε τι ανακούφιση ένιωσα…»
Όπως καταλαβαίνετε, η ανακούφιση δεν κράτησε για πολύ. Ο άνθρωπός μας, αρνούμενος να παραδεχτεί το λάθος του, κράτησε τη μετοχή για όσο χρονικό διάστημα χρειάστηκε, ώστε το μεγαλύτερο μέρος του κεφαλαίου του να εξαφανιστεί.
Τα συναισθήματα που ένιωθε ο πρωταγωνιστής μας δεν ήταν απαραίτητα λάθος. Απλώς δεν είχε το σωστό timing. Πράγματι, ο φόβος είναι καλός σύμβουλος για τον επενδυτή, ειδικά σε φάσεις όπου και οι τελευταίοι απαισιόδοξοι γίνονται αισιόδοξοι.
Και πιστέψτε με, είναι πολύ δύσκολο να φοβάσαι όταν όλα είναι ρόδινα ή μοιάζουν να είναι έτσι. Από την άλλη, όταν αρχίζουν τις υποβαθμίσεις οι ξένοι οίκοι και τις προβλέψεις ο Ρουμπινί, πώς να το κάνουμε, δεν έχεις και την κατάλληλη διάθεση για να διοργανώσεις πάρτι. Κι όμως, τότε είναι που πρέπει να αγοράσεις.
Αυτοσυγκράτηση, αυτοπεποίθηση και εσωτερικές αντιστάσεις είναι, λοιπόν, μερικά από τα προσόντα για επιτυχημένες επενδύσεις. Δεξιότητες που δεν είναι έμφυτες, αλλά απαιτούν χρόνο και εμπειρία για να καλλιεργηθούν.
Καλή Κυριακή και καλή εξάσκηση!
Το σύνολο του περιεχομένου που δημοσιεύεται σε αυτή τη σελίδα (άρθρα, αναλύσεις, απόψεις) παρέχεται αποκλειστικά για ενημερωτικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί, ούτε μπορεί να εκληφθεί ως, επενδυτική συμβουλή, προτροπή, σύσταση ή προσφορά για την αγορά, πώληση ή διακράτηση οποιωνδήποτε χρηματοοικονομικών προϊόντων.